Ekran Kartı Nasıl Seçilir Sorusunun Cevabını sizler için derledik. Merkezi işlem biriminin (CPU) yanında, grafik işlem birimi (GPU) de, oyun bilgisayarının performansı üzerinde en fazla etkiye sahiptir. GPU, CPU’dan veri alan ve bunları ekranınızda oluşturulabilecek görüntülere çeviren ek bir işlemciden oluşur. Başka bir deyişle, bir oyun oynarken, yükün çoğunu GPU yapıyor.
GPU ne kadar güçlüyse (grafik kartı olarak adlandırılabilir), daha kısa sürede daha fazla bilgi hesaplanabilir ve görüntülenebilir ve oyun deneyiminiz genel olarak o kadar iyi olur. Bilgisayarların ilk zamanlarında, bilgiyi görüntülere dönüştürmekten CPU sorumluydu. Veriler “çerçeve arabellekleri” adı verilen özel bellek alanlarında tutuldu ve ardından ekrana aktarıldı. Pek çok genel amaçlı CPU, bu tür işlemleri gerçekleştirmede mükemmel değildi ve bu nedenle, CPU’nun üstlendiği bazı özel işlerin üstesinden gelmek için “grafik hızlandırıcıları” oluşturuldu. Windows gibi daha modern işletim sistemlerinde bulunan grafik kullanıcı arabirimleri (GUI’ler) daha popüler hale geldikçe bu daha önemli hale geldi.
Günümüzün GPU’ları, büyük miktarda görüntü bilgisini işlemede ve paralel görevleri gerçekleştirmede çok iyidir, bu da onları yalnızca pencereli GUIlerde metin ve grafik görüntülemede değil, aynı zamanda modern oyun deneyimleri için gereken karmaşık 3D grafikleri işlemede de inanılmaz derecede hızlı hale getirir. GPU’lar ayrıca çok sayıda veriyi paralel olarak işlemeyi içeren diğer işlemleri verimli bir şekilde çalıştırabilir ve bu da onları oyun dışındaki bazı uygulamalar için faydalı kılar.
Ekran kartının önemi nedir
Birçok kişi için oyun oynamak, bilgisayarınızdan gerçekleştirmesini isteyeceğiniz en yoğun donanım gerektiren görevdir. O halde, ciddi oyuncuların en son GPU teknolojisini araştırmak için saatler harcaması ve GPU’larını sık sık düzenli olarak yükseltmeleri şaşırtıcı değil. GPU’lar hızlandıkça oyunlar ekstra performanstan yararlanmak üzere tasarlanıyor ve bu da üreticileri daha da hızlı GPU’lar üretmeye zorlayarak döngüyü sürdürüyor.
Profesyonel uygulamalar genellikle bir GPU’nun özel işleme yeteneklerini farklı şekillerde doğrudan kullanır. Örnekler, video kodlama, 3D oluşturma ve AutoCAD gibi bilgisayar destekli tasarım/üretim (CAD/CAM) uygulamaları gibi süreçleri hızlandırmak için bir GPU’nun kullanılabileceği video düzenlemeyi içerir. Tüm bu programlar, bir GPU’nun ek işlem gücünden yararlanır, ancak en çok bu uygulamalar düşünülerek özel olarak tasarlanmış GPU’lardan yararlanır. Bu nedenle bir GPU seçmek, bir PC oluşturmanın, satın almanın veya yükseltmenin önemli bir parçasıdır. Oyun endüstrisi, GPU teknolojisinin evriminde etkili olmuştur. Günümüzün PC oyunları her zamankinden daha gerçekçi ve karmaşıktır ve modern GPUların artan performansı hem bunun nedeninin bir parçasıdır hem de daha iyi görünümlü ve daha karmaşık oyunlar talep eden oyunculara bir yanıttır.
Basitçe söylemek gerekirse, oyun oynamak için bir PC oluşturuyorsanız, GPU en önemli satın alımınız olacaktır. CPU, depolama ve RAM gibi diğer bileşenler de performansı etkileyebilir, ancak GPU, oynarken ekranda gördüğünüzle en doğrudan bağlantıya sahiptir.
Yine de birçok oyun türü var ve bunların hepsi piyasadaki en güçlü GPU’yu talep etmiyor. Bu nedenle, uygun bir GPU aldığınızdan emin olmak için oyunun gerekli, önerilen ve optimum özelliklerini okumanız önemlidir.
Bilgisayarlarını 3B oluşturma, oyun geliştirme ve video düzenleme gibi karmaşık görevler için kullananlar da daha hızlı GPU’lardan yararlanır. AutoCAD ve Adobe Premiere Pro gibi ileri teknoloji uygulamalar, işlemeyi hızlandırmak ve daha hızlı ve daha verimli iş akışları sağlamak için GPU’lardan yararlanabilir.
Bu klavuzda ana akım, oyun odaklı grafik kartlarına odaklanacağız. Profesyonel uygulamaları çalıştırmak için bir GPU’ya ihtiyacınız varsa, muhtemelen en iyi seçenekler için normal tüketici GPU pazarının dışına bakacaksınız. Nvidia’nın Quadro serisi veya AMD’nin Radeon Pro serisi, başlamak için harika yerlerdir. Profesyonel düzeyde GPU’lar farklı bir amaç için tasarlanmış olsa da, temel kavramların çoğu hala geçerlidir.
Oyun oynuyorsanız veya işleri hızlandırmak için GPU kullanabilen zorlu profesyonel uygulamalar çalıştıramıyorsanız, grafik kartınıza çok fazla para yatırmanız gerekmeyebilir. Ağırlıklı olarak üretkenlik uygulamaları çalıştırıyorsanız, web’de geziyorsanız, e-postaları yönetiyorsanız ve diğer düşük kaynaklı görevleri gerçekleştiriyorsanız, doğru RAM, CPU ve depolamayı seçmek daha yüksek bir öncelik olmalıdır.
Ayrık ve Entegre GPU’lar
Modern CPU’ların çoğu, esasen CPU’nun kendisinde yerleşik olan veya CPU ile yakından bağlantılı olan GPU’lar olan entegre grafiklere sahiptir. Bu entegre grafikler, işletim sistemini çalıştırmak ve web tarayıcılarını, e-posta istemcilerini, üretkenlik uygulamalarını ve diğer rutin yazılımları çalıştırmak için yeterli gücü sağlayan, düşük performanslı seçenekler olma eğilimindedir, ancak sıradan (veya daha eski) oyunlardan başka bir şey için yeterli değildir. Bu, CPU’lar daha güçlü hale geldikçe hızla değişiyor, ancak şimdilik, oyun oynamak istiyorsanız, ayrı (veya ayrı) bir GPU muhtemelen en iyi çözümdür.
Bağımsız GPU’lar, nispeten düşük maliyetli, giriş seviyesi seçeneklerden, tek başına 15.000 TL üzerinde bir fiyata sahip olabilen inanılmaz derecede güçlü GPUlara kadar çeşitlilik gösterir. Ayrık GPU’ları önceden oluşturulmuş sistemlerin bir parçası olarak, kendi oluşturduğunuz bir PC için veya daha eski bir GPU’yu yükseltmek için satın alabilirsiniz.
Masaüstü & Mobil
GPU seçmek, yalnızca yeni bir masaüstü bilgisayar oluştururken veya satın alırken önemli değildir. Oyun odaklı birçok dizüstü bilgisayar, ayrı GPU’ları da kullanır. Hareket halindeyken oyun oynamak yüksek bir öncelikse, dizüstü bilgisayarınızın istediğiniz oyunları oynayabilecek bir GPU’ya sahip olduğundan ve yalnızca CPU’nuzun daha düşük güçlü entegre grafiklerine güvenmediğinizden emin olmak isteyeceksiniz.
Dizüstü bilgisayar GPU’ları, alan sınırlamaları ve termal hususlar nedeniyle tam boyutlu masaüstüden önemli ölçüde daha az güçlüdür. Birçok modern oyun dizüstü bilgisayarı, performans açısından masaüstü eşdeğerlerine çok yakın olan veya çok ince ve hafif dizüstü bilgisayarlara etkileyici miktarda güç sığdırmak için optimize edilmiş ayrı GPU’lar kullanır.
Işın İzleme Teknolojisi
Çoğu PC donanımında olduğu gibi, GPU teknolojisi de baş döndürücü bir hızla gelişmeye devam ediyor. Gelişen grafik teknolojisinin yeni bir örneği “gerçek zamanlı ışın izleme”dir. Işın izleme teknolojisi, ışığın ve yansımaların gerçek dünyada nasıl davrandığını daha doğru bir şekilde simüle eden daha gerçekçi aydınlatma efektlerine olanak tanır.
Nvidia’nın Açıklaması:
Işın İzleme, ışığın izleyicinin gözünden sanal 3B sahnede seyahat etmesi durumunda alacağı yolu izleyerek piksellerin rengini hesaplar. Sahneyi geçerken ışık bir nesneden diğerine yansıyabilir (yansımaya neden olabilir), nesneler tarafından engellenebilir (gölgelere neden olabilir) veya saydam veya yarı saydam nesnelerden geçebilir (kırılmalara neden olabilir). Tüm bu etkileşimler, daha sonra ekranda görüntülenen bir pikselin son rengini üretmek için birleştirilir. Işın izleme ve diğer karşılaştırılabilir grafik teknolojileri, bilgisayar endüstrisinin yıllardır bir hedefi olmuştur ve ancak son zamanlarda donanım ve yazılım bu vizyonu yakalamıştır. Son olarak, tüketici sınıfı GPU’lar, oyunlarda etkili ışın izleme gerçekleştirme gücüne sahiptir. Oyunlar hala bu teknolojiyi benimsiyor ve henüz her yerde olmasa da, GPU’lar daha güçlü hale geldikçe bunun yeni normal haline geleceğine şüphe yok.
Daha yeni bir teknoloji olduğu göz önüne alındığında, gerçek zamanlı ışın izlemeyi verimli bir şekilde uygulayabilen GPU’lar daha pahalı olma eğilimindedir, ancak maliyetlerin düşmeye devam etmesi muhtemeldir. AMD ve Nvidia Nın en modern amiral gemisi GPU’ları, ışın izlemenin bazı sürümlerini destekler ve her yeni grafik kartı yinelemesinde daha yaygın olarak kullanılabilir olmaya devam edecektir.
Işın izleme ve diğer karşılaştırılabilir grafik teknolojileri, bilgisayar endüstrisinin yıllardır bir hedefi olmuştur ve ancak son zamanlarda donanım ve yazılım bu vizyonu yakalamıştır. Son olarak, tüketici sınıfı GPU’lar, oyunlarda etkili ışın izleme gerçekleştirme gücüne sahiptir. Oyunlar hala bu teknolojiyi benimsiyor ve henüz her yerde olmasa da, GPU’lar daha güçlü hale geldikçe bunun yeni normal haline geleceğine şüphe yok. Daha yeni bir teknoloji olduğu göz önüne alındığında, gerçek zamanlı ışın izlemeyi verimli bir şekilde uygulayabilen GPU’lar daha pahalı olma eğilimindedir, ancak maliyetlerin düşmeye devam etmesi muhtemeldir. AMD ve Nvidia’nın en modern amiral gemisi GPU’ları, ışın izlemenin bazı sürümlerini destekler ve her yeni grafik kartı yinelemesinde daha yaygın olarak kullanılabilir olmaya devam edecektir.
Yükseltme teknolojisi: FSR DLSS
Günümüzün GPU’ları, oyun performansını önemli ölçüde artırmak için yükseltmeyi kullanabilen teknolojiyi içerir. Basitçe söylemek gerekirse, teknoloji her kareyi daha düşük bir çözünürlükte işler ve ardından oyun içinde ayarlanan çözünürlüğe yükseltir. Yükseltme işlemi sırasında görüntünün mümkün olduğu kadar kaliteli kalmasını sağlamak için yöntemler kullanılır. Genel olarak teknoloji, kaliteli bir görüntü sağlarken işleme sürecini hızlandırır.
Nvidia’nın yükseltme yöntemi Derin Öğrenme Süper Örnekleme veya DLSS olarak bilinir. Önceki yükseltilmiş çerçeveleri ve mevcut düşük çözünürlüklü çerçeveyi incelemek için makine öğrenimi hesaplamasında hızlı olan tensör çekirdeklerini kullanır. Bu analizden DLSS, daha yüksek bir çözünürlükte oluşturulmuş gibi görünen bir çerçeve oluşturur ve bunu ekranda görüntüler. Bu işlemi, özel donanım sayesinde yüksek çözünürlüklü bir görüntü oluşturmaktan daha hızlı olan her kare için gerçekleştirir. Oyunların DLSS’yi desteklemek için yazılması gerektiğini unutmayın.
AMD , mevcut kareye bakan ve daha düşük çözünürlüklü bir görüntüden daha yüksek kaliteli bir görüntü oluşturmak için birkaç keskinleştirme filtresi ve kenar algılama algoritması kullanan daha basit bir işlem olan FidelityFX Süper Çözünürlük (FSR) kullanır. DLSS den farklı olarak FSR, özel donanıma bağlı olmayan ve herhangi bir çağdaş GPU da kullanılabilen açık kaynaklı bir teknolojidir. DLSS de olduğu gibi, FSR yi kullanmak için oyunlar yazılmalıdır.
Amd vs Nvidia
Şimdi oyun GPU işindeki en büyük iki oyuncudan (en azından şimdilik) bahsedelim: AMD VS NVidia. Bir GPU için alışveriş yaparken, ekranınıza bir görüntü oluşturmak için gerekli tüm bileşenleri içeren grafik kartları arasında seçim yaparsınız. Bu kartlar, soğutma çözümlerini, gerekli bağlantıları ve en önemlisi grafik işlemcinin kendisini içerir. Bu işlemci, onlarca yıllık araştırma ve deneylerle geliştirilmiş inanılmaz derecede karmaşık bir çiptir. Bu işlemcileri oluşturmak için giriş engeli çok yüksek olduğundan, satın aldığınız herhangi bir GPU’nun iki şirketten birinden gelmesi muhtemeldir: Nvidia veya AMD.
Bir grafik kartı için alışveriş yaparken, çoğunlukla ASUS, GIGABYTE ve MSI gibi Nvidia ve AMD dışındaki şirketler tarafından yapılan modeller arasından seçim yapacaksınız. Bu şirketler AMD veya Nvidia tarafından tasarlanan çipleri alıp bu teknolojiyi kullanarak kendi ekran kartlarını oluşturuyor.
Bir araba olarak düşünün; motor AMD veya Nvidia tarafından meydana getirildi. Ancak gövde ve soğutma dahil olmak üzere arabanın geri kalanı, kartı üreten şirket tarafından tasarlandı. Başka bir deyişle, bir ASUS GPU satın alırsanız, ASUS tarafından tasarlanan bir gövdede hala bir Nvidia veya AMD yongasıdır. Her GPU üreticisi, kendi benzersiz tasarım seçeneklerini ve teknolojilerini masaya getirir ve bu da aralarından seçim yapabileceğiniz birçok seçenekle sonuçlanır.
GPU’nun modeli (örneğin, bir Nvidia RTX 3080), gerçek işlemcinin kendisine atıfta bulunur ve GPU’nun genel performans spektrumunda nerede olduğunu size söyleyen şey budur. Performansı etkileyebilecek soğutma, saat hızları ve estetik tasarım gibi başka hususlar da vardır, ancak bir RTX 3080 satın alırsanız, üreticiden bağımsız olarak kartın temel özelliklerini bilirsiniz. Bu muhtemelen seçiminizi yaparken göz önünde bulundurmanız gereken en önemli faktördür.
Nvidia’nın en yeni oyun GPU’ları serisi, Ampere mimarisi üzerine inşa edilmiştir . En popüler ve güçlü GPU’lar, 30 serisindeki GPU’lardır ve performans özellikleri sayıyla birlikte artar. Nvidia, yalnızca amiral gemisi ürünleri değil, tüketici GPU pazarının alt uçtan çok üst uçlarına kadar geniş bir GPU yelpazesine sahiptir.
TDP: Termal Tasarım Gücü
Ayrık GPU, modern bir bilgisayarda genellikle güce daha az ihtiyaç duyar. Bir PC kuruyor veya yükseltiyorsanız, güç kaynağının kurmak istediğiniz GPU’yu desteklemek için yeterli olduğundan emin olmak isteyeceksiniz. Elektrik kullanan tüm güçlü donanımlarda olduğu gibi, GPU’lar da çok fazla ısı üretir ve güvenilir ve en yüksek performansta çalışmak için yeterli soğutma gerektirir. Çoğu grafik kartı, genellikle önerilen watt (750 watt gibi) ile bir güç kaynağı önerisi içerir. Bilgisayarınızdaki diğer bileşenlerin de ne kadar güç çekildiğini düşünmeniz ve güç kaynağınızın yeterli olduğundan emin olmanız gerekir.
Bir GPU’nun ne kadar güç çektiği ve ne kadar ısı ürettiğinin birleşimi “termal tasarım gücü veya TDP” olarak bilinir. Bu ölçüm watt cinsinden belirtilir ve bu, bir grafik kartının teknik özelliklerinde göreceğiniz sayıdır. TDP ne kadar yüksek olursa, GPU’yu çalıştırmak için gereken güç o kadar fazla olur ve GPU o kadar fazla ısı üretir. Bu, termallerin alan kısıtlamaları göz önüne alındığında yüksek öncelikli hale geldiği hem masaüstü hemde dizüstü bilgisayarlarda önemli olabilir.
PC’nizi tasarlarken veya bir GPU yükseltmesi seçerken, belirli bir grafik kartının maksimum güçte ne kadar sıcak çalıştığını da araştırmak isteyeceğinizi unutmayın. Bu, hem GPU’nuz hem de bilgisayarın kendisi için doğru soğutma sistemini seçmenize yardımcı olacaktır.
Bir grafik kartının ne tür güç bağlantıları gerektirdiğini bilmek de önemlidir. Genellikle bu, altı pimli ve sekiz pinli konnektörlerin bir karışımıdır, ancak bu değişebilir. Daha yeni GPU’lar biraz farklı güç yapılandırmalarına sahip olabilir, bu nedenle bir GPU’yu yükseltirken veya eklerken, yalnızca güç kaynağınızın yeterli watt sağladığından değil, aynı zamanda GPU’nun güç ihtiyaçlarını desteklemek için uygun bağlantılara sahip olduğundan emin olmak isteyeceksiniz.
Hafıza
Ayrık GPU’lar, bilgileri nihai olarak bir ekranda görüntülemek için gereken verileri depolamak için özel bir bellek türü kullanır. Ayrık GPU’ları düşünürken, hem bir grafik kartının ne kadar belleğe sahip olduğunu hem de ne kadar bant genişliği sağladığını düşünmek isteyeceksiniz.
Ekrandaki karmaşık görüntüleri oluşturmak için büyük miktarda veri kullanan yüksek performanslı oyunlar için GPU’nuzdaki video rastgele erişim belleği (VRAM) miktarı önemlidir. Bu, özellikle daha yüksek çözünürlük veya yenileme hızına sahiplerse, birden fazla ekran çalıştırırken de bir faktördür.
Genel olarak konuşursak, daha hızlı grafik kartları satın aldıkça daha fazla grafik RAM’i elde edersiniz ve istediğiniz oyunlar için yeterince hızlı bir GPU satın aldığınız sürece, yeterli VRAM’e sahip olmanız gerekir.
RAM bant genişliği de dikkate alınması gereken bir diğer önemli ölçümdür. RAM ne kadar hızlı olursa, GPU bilgiye o kadar hızlı erişebilir ve ekranda görüntüleyebilir. GPU modeli genellikle bir grafik kartında bulunan RAM türünü belirler, bu nedenle ihtiyaçlarınız için doğru GPU’yu seçtiğinizde, büyük olasılıkla onunla birlikte doğru RAM’i alırsınız.
Arayüz
Bugün neredeyse tüm bağımsız GPU’lar PCI yuvalarına takılır ve çoğu 16x PCIe kullanır. GPU’lar, doldurdukları fiziksel yuva sayısı bakımından tek, çift ve hatta üçlü yuva yapılandırmaları arasında farklılık gösterir. PC’nizin ana kartının seçtiğiniz GPU için yeterli alana sahip olduğundan emin olmanız gerekir. Bu, özellikle bir PCIe yuvası kullanacaklarsa, GPU nun yanına takmak istediğiniz diğer bileşenleri de göz önünde bulundurmanız gerektiği anlamına gelir.
Ayrıca, kasanızın, kurduğunuz bileşenleri destekleyecek kadar büyük olduğundan emin olmanız gerekir. Modern PC kasalarının çoğu standart oyun GPU’larını destekleyecek olsa da, Small Form Factor PC veya özellikle büyük bir GPU ile ilgileniyorsanız, anakartınız, kasanız ve grafik kartınız arasındaki uyumluluğu araştırın. Yetersiz alan, performansın düşmesine neden olabilecek uygun olmayan soğutmaya neden olabilir.
Bağlantılar
Tabii ki, bir GPU tek başına çok kullanışlı değil. Çalışması için bir ana karta ve bir ekrana veya birden çok ekrana bağlanması gerekir. DVI, HDMI ve DisplayPort dahil olmak üzere modern ekranlar tarafından kullanılan birkaç farklı bağlantı vardır. VGA, bazı ekranlarda hala mevcut olabilen, ancak hızla belirsizliğe dönüşen daha eski, eski bir bağlantıdır.
Modern GPU ların çoğu, yalnızca oyun odaklı sistemler ve ekranlar için hemen hemen standart olan HDMI ve DisplayPort biçimlerini destekler. Modern oyun GRUplarında popüler bir yapılandırma, üç DisplayPort çıkışı ve bir HDMI’dır.
Tüm farklı ekran bağlantıları arasındaki farklar, kendi makalesini hak eden bir konudur. Seçtiğiniz grafik kartının PC’nize takmak istediğiniz tüm monitörler için yeterli bağlantıyı desteklediğinden ve bunların doğru bağlantılar olduğundan emin olmanız gerektiğini söylemeniz yeterli. Çoğu durumda, grafik kartındaki bir bağlantıyı ekranın kabul edebileceği bir bağlantıya dönüştürmek için adaptörler satın alabileceğinizi unutmayın, ancak bu, daha yüksek çözünürlükler ve yenileme hızları gibi özelliklere erişimi sınırlayabilir. Belirli bir grafik kartının bağlamak istediğiniz kadar monitörü destekleyen bildiğinden ve bağlantıların GPU nuz ile ekranlarınız arasında uyumlu olduğundan emin olmak için özellikleri iki kez kontrol etmeniz gerekecektir.
Birden fazla GPU
Bazı grafik kartları, ek kartlarla paralel çalışacak şekilde bağlanabilir, bu da zorlu oyunlar için performansta ciddi artışlar sağlayabilir. Buna Nvidia için Ölçeklenebilir Bağlantı Arabirimi (SLI) ve AMD için Crossfire denir. PC’nizde birden fazla grafik kartı çalıştırmak istiyorsanız, hem doğru kartları hem de bu teknolojiyi destekleyen doğru anakartı seçmeniz gerekir.
Bu yapılandırma eskisi kadar yaygın değil. Nvidia’nın popüler 3070 ve 3080 serisi kartları, daha az oyun birden fazla GPU’yu desteklediğinden, SLI seçeneği sunmuyor. SLI veya Crossfire için geniş destek istiyorsanız, daha eski GPU’larla gitmek isteyeceksiniz. Bunu yaparsanız ışın izleme gibi daha yeni teknolojileri kaçıracaksınız, bu yüzden dikkatli düşünün.
En Uygun Gpu’yu alın
Umarım bir GPUda ne arayacağınızı daha iyi anlamışsınızdır. Artık temel bilgileri öğrendiğinize göre, daha fazla bilgi için Newegg’in GPU bölümünü ziyaret etmek iyi bir fikirdir Sisteminiz için doğru kartı belirlemenize yardımcı olabilecek farklı grafik kartlarının nasıl karşılaştırıldığına dair yan yana bir liste için Newegg’in karşılaştırma aracını kullanabilirsiniz. GPU ve grafik kartı seçmenize yardımcı olacak başka bir kaynak da çalıştırmak istediğiniz oyunlar ve uygulamalardır. Çoğu, genellikle önerilen CPU, GPU, RAM ve depolamayı içerecek olan gerekli, önerilen ve optimum özellikleri listeleyecektir. Sizin için en önemli olan oyunları ve uygulamaları araştırın ve en azından önerilen özellikleri karşılayan bir grafik kartı seçtiğinizden emin olun. Yeni bir GPU’nun tadını çıkarın.